Rozdział II – Pamiętnik starego subiekta
Wokulski w liście prosi, żeby Rzecki zajął się zakupioną od Łęckich kamienicą, w związku z czym Ignacy postanawia ją obejrzeć i poznać lokatorów. W imieniu Wokulskiego udaje się do rządcy kamienicy – Wirskiego. W mieszkaniu zastaje jego żonę, która żali się na trudną sytuację finansową rodziny. Z kolei rządca opowiada o fatalnym stanie kamienicy: nie ma pieniędzy na pensje dla pracowników i remonty, a mieszkańcy nie płacą czynszów. Po krótkiej wymianie zdań okazuje się, że Wirski brał udział w bitwie Magentą i jest porucznikiem węgierskiej piechoty, co niezmiernie imponuje Rzeckiemu. Obaj mężczyźni szybko przypadają sobie do gustu i zaczynają wspominać czasy młodości. Po sentymentalnie rozmowie Wirski zapoznaje Rzeckiego z pozostałymi lokatorami. Najpierw odwiedzają jakichś studentów, którzy nie płacą czynszu i nie zamierzają tego robić. Następnie udają się do baronowej Krzeszowskiej. Niespodziewanie okazuje się, że u baronowej jest Maruszewicz. Po przybyciu Rzeckiego i Wirskiego Krzeszowska wpada w płacz, przeżywając śmierć córki, która zginęła w tej kamienicy. Z tego względu Krzeszowska pod żadnym pozorem nie chce się z niej wyprowadzić i nawet regularnie płaci czynsz, aby jej nie wyrzucono. Rozpacza nad śmiercią dziecka i prosi, aby jej nie wyrzucać z mieszkania, bo nie ma siły na opuszczenie miejsca, gdzie zmarła jej ukochana córka. Od baronowej Krzeszowskiej mężczyźni idą do Stawskiej, która mieszka z teściową i małą córką Heleną. Rzecki, zachwycony pięknem pani Stawskiej, obniża jej czynsz. Wraz z teściową Stawskiej rozmawiają o jej mężu, który po niesłusznym oskarżeniu o zamordowanie pewnej lichwiarki wyjechał zagranicę i od kilku lat, nie dając znaków życia, nie wraca do domu, mimo że cofnięto mu zarzuty. Rzecki postanawia zeswatać Stawską z Wokulskim oraz obiecuje kobiecie, że zdobędzie jakieś informacje na temat jej zaginionego męża.